دولت بهار/ «وندي شرمن» معاون وزارت خارجه آمريكا و مذاكره‌كننده اين كشور در گفت‌وگوهاي هسته‌اي براي توضيح در مورد توافق هسته‌اي با ايران در كميته روابط خارجي مجلس سنا حاضر شد.
در اين نشست كه به رياست «رابرت منندز» رئيس دموكرات اين كميته برگزار مي‌شود، «ديويد كوهن» معاون ضدتروريسم وزارت خزانه‌داري آمريكا نيز حضور دارد.
منندز در اين نشست گفت در صورتي كه توافق نهايي همچنان توان ايران را براي آستانه هسته‌اي حفظ كند، او از آن توافق حمايت نمي‌كند. وي تاكيد كرد كه ايران در پايان اين مذاكرات نبايد يك كشور در آستانه تسليحاتي شدن باشد.
هيچ كشوري تاكنون تحت چنين تحريم‌هايي نبوده است
شرمن در ابتداي اين نشست گفت: «ما و كنگره هدفي مشترك داريم و آن هم جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح اتمي است. ما سخت‌ترين تحريم‌ها كه هيچ‌گاه عليه هيچ كشور ديگري اعمال نشده بود، را عليه ايران اعمال كرديم... من به شما اطمينان مي‌دهم كه اكنون بيش از چند هفته قبل به اين هدف نزديك شده‌ايم.»
وي افزود: «همانطور كه رئيس‌جمهور گفت، ما توانسته‌ايم براي اولين بار در حدود يك دهه برنامه هسته‌اي ايران را متوقف كنيم و در بخش‌هايي آن را به عقب برانيم.»
شرمن ادامه داد: «صراحتا بگويم طرح اقدام مشترك براي آن طراحي شده بود كه فضاي كافي را براي مذاكره و رسيدن به يك راهكار جامع ايجاد كند.»
معاون وزير خارجه آمريكا كه توافق ژنو را يك «گام اول مهم» توصيف كرد، گفت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي تائيد كرده است كه ايران تاكنون تعهدات خود را بر اساس طرح اقدام مشترك انجام داده است.
افزايش بازرسي‌هاي آژانس و ايجاد دفتر ميداني
وي يك بار ديگر تصريح كرد: «اين مذاكرات بر اساس اعتماد نيست، بلكه هر راهكار جامعي بر اساس اقدامات قابل راستي‌آزمايي خواهد بود كه ما و جامعه بين‌الملل را مطمئن سازد كه ايران به دنبال سلاح اتمي نيست و به آن دست نمي‌يابد.»
معاون وزير خارجه آمريكا در مورد اقدامات راستي‌آزمايي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بر اساس توافق ژنو گفت: «آژانس كاركنان خود را براي نظارت بر برنامه هسته‌اي ايران دو برابر خواهد كرد و يك دفتر ميداني (شعبه) خواهد داشت. دسترسي روزانه به نطنز و فردو وجود خواهد داشت. دسترسي ماهانه به اراك خواهد بود. نظارت بر برنامه هسته‌اي ايران بي‌سابقه خواهد بود.»
ايران به اراك و فردو نياز ندارد
شرمن در پاسخ به سوالي در مورد فردو و اراك گفت: «ايران براي برنامه صلح‌آميز نيازي به يك سايت زيرزميني ندارد، ايران نيازي هم به رآكتور آب‌سنگين اراك ندارد.»
او در مورد وضعيت توافق جامع نيز گفت: «راهكار جامع زمان مشخص و بازه‌اي بلندمدت خواهد داشت.»
وي همچنين گفت در توافق يك ژنو يك چيز مشخص شده و آن هم اين است كه «هيچ‌چيز مورد توافق نيست تا زماني كه همه موارد مورد توافق قرار گيرد». او همچنين گفت: «اين با ماست كه وضعيت نهايي را بپذيريم يا نه.»
ادامه فشارها در موضوع حقوق بشر و تروريسم
شرمن در مورد برداشته شدن بخشي از تحريم‌ها هم گفت: «وزير كري در حاشيه نشست مونيخ در ديدار با ظريف تاكيد كرد كه آمريكا به تحريم‌هاي موجود ادامه خواهد داد. تمركز ما بر حل موضوع هسته‌اي ايران باعث نشده تا ما از موضوع حقوق بشر، حمايت آنها از تروريسم و مداخلاتشان در كشورهاي منطقه غافل شويم.»
وي در پاسخ به اظهارت سناتور ريش كه گفت: «يك نفر بايد به اينها (ايراني‌ها) بگويد كه تا زماني كه سه آمريكايي بازداشت شده آزاد نشوند، يك پني (سكه يك سنتي) هم به آنها نمي‌دهيم»، گفت كري در ديدار با همتاي ايراني‌اش اين موضوع را نيز مطرح كرده است.
شرمن ادامه داد: «اگر ايران به تعهداتش پايبند نباشد ما همه گزينه‌ها را مطرح خواهيم داشت تا نگذاريم ايران به بمب اتمي دست پيدا كند.»
معاون وزير خارجه آمريكا افزود: «ما بر روي تاريخ سخت 30 ساله اخير و سوابق رفتارهاي ايران چشم نبسته‌ايم، اما بايد به ديپلماسي فرصتي بدهيم.»
با حسن نيت توافق ژنو را اجرا مي‌كنيم
در ادامه اين نشست «ديويد كوهن» هم به سوالات اعضاي كميته روابط خارجي پاسخ داد. وي لغو تحريم‌هاي ايران را بسيار اندك و قابل بازگشت خواند و گفت تحريم‌هاي در زمينه صنايع پتروشيمي، خودرو، طلا و كالاهاي بشردوستانه برداشته شده است. كوهن همچنين گفت در صورتي كه ايران به تعهدات خود عمل نكند، تحريم‌ها بازگشته و تشديد مي‌شوند.
كوهن در مورد اثرات تحريم‌ها بر اقتصاد هم گفت ايران براي اولين بار دو سال متوالي ركود اقتصادي را تجربه كرد، تورم در اين كشور افزايش، توليد صنعتي كاهش و ارزش پول پايين آمد. او افزود در طول 6 ماه آينده تحريم‌ها به فشار به اقتصاد اين كشور ادامه داده و وضع اقتصاد ايران بهبود نمي‌يابد.
وي همچنين تاكيد كرد كه بر اساس توافق ژنو هرگونه قرارداد، معامله و انتقال كالا نبايد زودتر از 20 ژانويه و بعد از 20 جولاي (بازه 6 ماهه اجراي توافق ژنو) صورت گيرد.
كوهن تصريح كرد: «ما متعهديم كه كاهش تحريم‌ها را با حسن نيت و بر اساس طرح اقدام مشترك اجرا كنيم، همانطور كه به اجراي قدرتمند تحريم‌هاي كنوني ادامه مي‌دهيم.»
سفرهاي كوهن براي جلوگيري از تجارت كشورها با ايران
وي به سفرهاي اخير خود هم اشاره كرد و گفت: «من در سفر به انگليس، ايتاليا، آلمان، استراليا، تركيه و امارات اين پيغام را دادم كه الان زمان تجارت با ايران نيست.»
معاون وزارت خزانه‌داري آمريكا شركت‌هايي ناقض تحريم‌هاي ايران را هم تهديد كرد و گفت اگر شركتي براي ورود به ايران عجله كرده و تحريم‌ها را نقض كند، آمريكا با آن برخورد مي‌كند.
كوهن هم در ادامه نظير شرمن ايران را به حمايت از تروريسم و نقض حقوق بشر متهم كرد و گفت آمريكا بر اين موارد چشم نمي‌بندد.
در ادامه شرمن در پاسخ به منندز كه از او خواست با يك بله يا خير بگويد كه ايران در پايان مذاكرات همچنان سايت فردو را خواهد داشت يا نه، گفت: «من نمي‌خواهم در ملا عام با ايران مذاكره كنيم، ولي ما دليلي براي باقي ماندن فردو و رآكتور آب سنگين نمي‌بينيم.»
او همچنين گفت تعداد سانتريفيوژهاي ايران هم موضوع ديگري است كه بايد در توافق جامع پاسخ داده شده و كاهش يابد. وي افزود: «ايران نمي‌تواند بر سانتريفيوژهاِ پيشرفته كه در ليست 14 نوامبر آژانس نيامده كار كند. ايران فقط مي‌تواند سانتريفيوژها را نوع مشابه آن جايگزين كند، نه سانتريفيوژهاي پيشرفته‌تر.»
وي در مورد اظهارات «حسن روحاني» رئيس‌جمهور ايران كه گفته بود هيچ سانتريفيوژي اسقاط نمي‌شود، گفت: «اين اظهارات مصرف داخلي دارد... آنچه كه براي ما مهم است، اعمال آنها و آن چيزي است كه انجام مي‌دهند.»
تحقيقات و توسعه، برنامه موشكي و پارچين در توافق نهايي
شرمن در رابطه با فعاليت‌هاي تحقيقات و توسعه ايران نيز گفت اين فعاليت‌ها نيز مايه نگراني است و يكي از مواردي است كه بايد در توافق نهايي بر آن تمركز شود.
معاون وزير خارجه آمريكا در پاسخ به اين سوال كه چرا موضوع سايت پارچين در طرح اقدام مشترك لحاظ نشده، گفت اين بحث و ابعاد نظامي احتمالي در مذاكرات مطرح شد و ايران هم گزينه دسترسي به اين سايت را رد نكرد.
وي افزود آمريكا از سه طريق از حل موضوع پارچين كسب اطمينان مي‌كند، يكي اينكه بر اساس توافق ژنو در مرحله نهايي همه موضوعات گذشته و حال حاضر از جمله پارچين بايد پاسخ داده شود. ثانيا اينكه اعلام شده است كه پيش از توافق جامع، چند گام ديگر از جمله پاسخ به قطعنامه‌هاي شوراي امنيت وجود دارد. به علاوه اكنون 600 فرد يا شركت در ليست تحريم‌ها حضور دارند، تحريم‌ها عليه آنها تا زماني كه همه موضوعات حل نشود، پابرجا مي‌ماند.
شرمن با بيان اينكه در ديدار روز 8 فوريه نمايندگان آژانس و ايران بحث ابعاد نظامي احتمالي و موضوع پارچين هم مطرح مي‌شود، افزود: «من از ايران مي‌خواهم كه طي 6 ماه آينده و در حالي كه مذاكرات در جريان است، به اين موضوع بپردازد.»
وي در مورد برنامه‌هاي موشكي ايران هم گفت بحث موشك‌هاي بالستيك ايران هم از مواردي است كه بايد در توافق نهايي به آن پرداخته شود.
شرمن در اين مورد كه چرا در طرح اقدام مشترك همه اين موارد لحاظ نشده، گفت: «صراحتا بگويم، اگر مي‌توانستيم به آن توافقي كه شما مي‌خواهيد برسيم، اين كار را مي‌كرديم. اما اين غيرممكن بود كه در يك دوره كوتاه به چنين توافقي دست يابيم... اما در توافق جامع همه نگراني‌ها برطرف مي‌شود... طرح اقدام مشترك تنها براي اين بود كه زمان بيشتري براي مذاكره به دست آيد.»
در ادامه كوهن در پاسخ به سوال يكي از سناتورها در مورد اثرات مثبت توافق ژنو و پايين آمدن تورم و افزايش ارزش واحد پولي در ايران، گفت اين اثرات تغيير دولت در ايران بود و اين موارد بعد از اجراي توافق ژنو تغيير محسوسي نداشته است.
هيئت‌هاي تجاري براي آينده برنامه‌ريزي مي‌كنند/اظهارات ظريف خنده‌دار بود
معاون وزارت خزانه‌داري ايران در مورد سفر هيئت‌هاي تجاري خارجي به ايران گفت: «هيات‌هاي كشورهاي مختلف را كه مي‌بينيد به تهران مي‌روند، درباره آنچه كه در آينده مي‌تواند اتفاق بيفتد گفت‌وگو مي‌كنند... در صورتي كه اين شركت‌ها تحريم‌ها را نقض كنند، ما با آنها برخورد مي‌كنيم.»
وي همچنين گفت آمريكا با كشورهاي مختلف در تماس است تا آنها را از ارتباط تجاري با ايران بازدارد. وي افزود «جان كري» وزير خارجه آمريكا شخصا با «لوران فابيوس» همتاي فرانسوي‌‌اش تماس گرفته با او در مورد سفر هيئت تجاري فرانسوي به ايران صحبت كرده است.
كوهن ادامه داد: «اگر شركتي تحريم‌ها را نقض كند، با آن برخورد مي‌شود، چه از يك كشور دوست باشد، چه از يك كشور دشمن... آنها منتظر خواهند ماند تا زماني كه توافق جامع به دست آيد، چراكه در غير اين صورت تجارت و اعتبار آنها در معرض خطر قرار مي‌گيرد.»
وي افزود: «اين شركت‌ها هر منفعتي هم كه قبلا در بازار ايران داشته‌اند، بايد بدانند كه اكنون اين بازار در دسترس نيست... دريچه‌اي كه طرح اقدام مشترك باز كرد، بسيار كوچك است... بازار ايران در حال حاضر پتانسيل بسيار اندكي دارد.»
در ادامه اين نشست «كريس مورفي»، سناتور آمريكايي كه در مونيخ با ظريف در يك پنل شركت كرد، اظهارات وزير خارجه ايران درخصوص اينكه ايران به دليل تحريم‌ها پاي ميز مذاكره نيامده است را «خنده‌دار» خواند.
توزيع غذا در ايران نشان داد روحاني به قولش وفادار است
در بخش ديگري شرمن در مورد وضعيت نهايي برنامه غني‌سازي ايران گفت: «توافق جامع مي‌تواند اجازه برنامه غني‌سازي كوچك، محدود، تحت نظارت شديد و قابل راستي‌آزمايي را به ايران بدهد.»
شرمن در مورد گزارش‌هاي منتشرشده مبني بر احتمال امضاي قرارداد ميان ايران و روسيه براي مبادله نفت در برابر كالا هم گفت اين گزارش‌ها مايه نگراني دولت آمريكاست. وي افزود: «صراحتا بگويم، چنين اقدامي نقض تحريم‌ها به شمار مي‌آيد... و دستيابي به توافق جامع را دشوارتر مي‌كند... احساس شخصي من اين است كه چنين معامله‌اي صورت نمي‌گيرد.»
معاون وزير خارجه آمريكا به بحث توزيع سبد كالايي در ايران نيز پرداخت و گفت: «شما در اخبار ديديد كه ايران اخيرا به طور قابل مشاهده‌اي غذا به مردم فقير در جامعه داد كه به نوعي نشان‌دهنده اين است كه كاهش هدفمند و محدود تحريم‌ها تاثير مستقيم بر مردم اين كشور داشته است، همانطور كه روحاني قول داده بود كه اين پول صرف اهداف ديگر نشود.»
در اين نشست گروهي از اعضاي گروهك منافقين هم پشت سر شرمن و كوهن در نشست حضور داشتند.
منبع: فارس